Zijn sojaproducten veilig?
Sojaproducten kunnen heel voedzaam en waardevol zijn, niet enkel voor wie een vegetarische of vegan voedingspatronen volgt, maar voor iedereen. Toch wordt soja soms onterecht bekritiseerd. Ik leg je in deze blog uit waarom, en waarom dat onterecht is.
Onrealistische studies
Sojaproducten zoals sojamelk, sojayoghurt, tofu en tempeh zijn een bron van hoogkwalitatief proteïne, ijzer, calcium en choline. Ze zijn dan ook interessant om toe te voegen aan je voedingspatroon. Sojaproducten worden soms onterecht bekritiseerd en neergezet als ongezond of schadelijk. De aanleiding hiervoor is een gerucht over een potentieel kankerverwekkend effect, wat tot stand kwam na studies bij proefdieren die werden gedwongen tot een extreme en onrealistische sojaconsumptie. Op die manier werden de dieren blootgesteld aan fyto-oestrogenen die je in soja terugvindt, wat geassocieerd werd met een verhoogd risico op kanker.
Een 2e studie was een case report over een man die borstweefsel ontwikkelde bij consumptie van 17+ porties soja per dag. Wanneer de man hiermee stopte verdween het borstweefsel. Gemeenschappelijk in beide situaties is dat de onderzochte en potentieel gevaarlijk bevonden hoeveelheden soja (bij de proefdieren) zeer onrealistisch zijn. 17+ porties soja per dag is niet de hoeveelheid die in een doorsnee voedingspatroon geconsumeerd wordt. Belangrijk om te weten is ook dat de eerder vermelde fyto-oestrogenen duizend keer minder krachtig zijn dan het menselijke oestrogeen. Een detail dat veel bangmakers graag achterwege laten.
Beschermend effect
Wanneer je kijkt naar hoogkwalitatief, klinisch onderzoek bij mensen is er over- tuigend bewijs dat soja een hele resem gezondheidsvoordelen biedt. In tegenstel- ling tot wat beweerd wordt op basis van studies in extreme omstandigheden, blijkt een normale soja-consumptie van rond de 3 porties per dag net een beschermend effect te hebben tegen de ontwikkeling van bepaalde kankers, waaronder borst- en prostaatkanker, ook in vergelijking met melk. Verder hebben sojaproducten ook een goed effect op het gewicht, de LDL-cholesterol en op de bloeddruk, en verminderen ze zo het risico op hart- en vaatziekten.
Beter voor het klimaat
Naast verwarring rond de potentiële gezondheidsimpact van sojaproducten, bestaat er een tweede grote misconceptie rond de klimaatimpact van de sojateelt. Onterecht, want zuivel vervangen door soja heeft een bewezen positieve impact in de strijd tegen klimaatopwarming, onder meer door het beperken van de veestapel. Daar waar de huidige omvang van de sojaproductie ontegensprekelijk bijgedragen heeft tot massale ontbossing, is het zeer belangrijk te beseffen dat meer dan 80% van de geproduceerde soja gebruikt wordt als veevoeder voor de vlees- en zuivelindustrie, en dus helemaal niet voor rechtstreekse menselijke consumptie.
Conclusie
Wanneer je vlees- en zuivelproducten af en toe vervangt door sojaproducten heeft dit een positief effect, op zowel je lichaam, als op het klimaat. Mijn favoriete producten ter vervanging zijn sojamelk voor mijn smoothies, sojayoghurt, tofu in curry’s of babypuree en tempeh in salades. Bekijk de recepten in de app voor meer inspiratie!
Wetenschappelijke referenties: PMID31584249, PMID29300347, PMID32642579, PMID: 32095830
